Het rapport ‘Metaalvraag van Elektrisch Vervoer’ heeft veel publiciteit opgewekt. De auteurs, Benjamin Sprecher, Metabolic en Copper8 stellen dat de huidige productie van een aantal kritieke metalen onvoldoende is voor de grootschalige overstap naar elektrische auto’s.
Vergroot je kennis over kritieke materialen
Klein land, (te) grote impact
Het Klimaatbeleid beoogt dat er in 2030 een kleine 2 miljoen elektrische auto’s in Nederland rijden, tegenover 171.000 op dit moment – een groei van meer dan 1000 procent in een krappe 11 jaar tijd. Maar volgens het rapport ‘Metaalaanvraag van Elekrisch Vervoer’ – dat kijkt naar de kritieke metalen die nodig zijn voor deze groei – zou het beter zijn om deze groei te begrenzen, zodat er in 2030 maximaal 1 miljoen elektrische auto’s in Nederland rijden. Hierbij gaan de auteurs uit van een eerlijke verdeling: elk land heeft naar rato van bevolking recht op een bepaald deel van de wereldwijde productie van belangrijke kritieke metalen zoals lithium en kobalt. Met de huidige plannen voor elektrische auto’s zou Nederland tot wel 4 procent van de globale jaarproductie nodig hebben, terwijl Nederland maar 0,2 procent van de wereldbevolking heeft – een ‘oneerlijke verdeling’ dus, stelt het rapport.
Minder, minder, minder
‘Laat ik voorop stellen dat we absoluut niet tegen de invoering van elektrische auto’s zijn,’ zegt Benjamin Sprecher, onderzoeker bij het Centrum voor Milieuwetenschappen Leiden. ‘De transitie naar elektrisch vervoer is juist belangrijk. Alleen moeten we er bewust van zijn dat dit beleid niet zonder consequenties is.’ Zo legt hij uit dat een grotere vraag naar kritieke metalen – die ook nodig zijn voor zonnepanelen en windmolens – funest kan zijn voor de natuur. ‘Een grotere vraag leidt onvermijdelijk tot de bouw van nieuwe mijnen. Om overlast voor de mens te voorkomen, zullen die op afgelegen plekken komen, wat ten koste gaat van nu al schaarse natuurgebieden.
We moeten ons hiervan bewust zijn en zorgen voor duurzamere mijnbouw.’
Maar dat is niet genoeg, zegt Sprecher. ‘We consumeren ontzettend veel, zoveel dat we niet meer voldoende hebben aan één aarde. Ook bij elektrische auto’s is het belangrijk dat we kijken naar manieren om de hoeveelheid auto’s te verminderen. Denk daarbij aan deelauto’s en beter openbaar vervoer.’ Andere oplossingen, zoals nieuwe technologieën die minder afhankelijk zijn van kritieke metalen of het gebruik van kleinere accu’s, zijn een stuk minder effectief, maar makkelijker te implementeren. Tot slot beveelt het rapport de ontwikkeling aan van een sterkere Europese recycling-industrie voor kritieke metalen.
Impact
Het rapport heeft veel media-aandacht gekregen. "Natuurlijk is het heel leuk dat er zo veel interesse is voor het onderwerp", reageert Benjamin. "Maar, je ziet ook dat het rapport soms wordt aangedragen als excuus om niet over te stappen op elektrisch vervoer," zegt hij over sommige interpretaties. "Dat is natuurlijk absoluut niet wat we zeggen. Onze boodschap is alleen: stap zo snel mogelijk over, én denk na over hoe je het totaal aantal auto’s kan verminderen".
Stap zo snel mogelijk over, én denk na over hoe je het totaal aantal auto's kan verminderen," - Benjamin Sprecher
Vergroot je kennis over kritieke materialen met onze podcast
Meer leren over kritieke materialen en de circulaire economie? Luister de volgende afleveringen van onze podcast Uit de Ivoren Toren - dit kan gewoon via je favoriete podcast app (zoals Spotify, iTunes, etc.) of volg de linkjes hieronder:
Urban mining: van hot naar hier
In deze aflevering legt dr. Benjamin Sprecher de relatie tussen onze groeiende grondstoffenhonger, geopolitieke kwesties en de opkomst van de stad als grondstoffen-mijn. Want: Waarom slepen we nog steeds met grondstoffen van hot naar her en houden we ze niet gewoon hier, in onze eigen steden?
Graven voor groene energie
In deze aflevering leer je over de grondstoffen van de energietransitie. Hebben we wel genoeg materialen? Waar komen ze vandaan? En al dat gegraaf naar materialen, is dat wel duurzaam? Dr. René Kleijn kan ons precies uitleggen hoe de achterkant van de energietransitie eruit ziet en welke maatregelen wij moeten treffen om het proces duurzamer te maken.
Kritieke materialen: een sterk staaltje
In de circulaire economie draait het om het gebruik van materialen, daarom is het belangrijk dat we begrijpen hoe die materialen in elkaar zitten. Met materiaalkundige Erik dr. Offerman duiken we in staal om te begrijpen wat voor kritieke materialen daar allemaal in zitten en hoe we ervoor kunnen zorgen deze niet meer nodig hebben.
Circulaire groei: feit of fabel?
We vervangen benzine auto’s met elektrische auto’s, een CV ketel met een zonneboiler en we moeten onze materialen weer hergebruiken. Zijn dit wel duurzame oplossingen in een economie dat oneindig wil blijven groeien? Of moeten we toch van de groei af? Maar hoe dan? Onze wetenschappelijk directeur Arnold Tukker rekent uit wat de gevolgen zijn van oneindige groei - een wereld vol met zonnepanelen - en hij komt tot de kern van onze afhankelijkheid van groei.